Kultura w mediach, media w kulturze

Jednym z zadań mediów publicznych jest tzw. upowszechnianie kultury i wartości. Wynika to wprost ze strategii państwowej w dziedzinie mediów elektronicznych, gdzie wyraźnie określa się cele nadawców publicznych: „jako instytucja narodowa, nadawcy publiczni powinni tworzyć i nadawać program odzwierciedlający wartości, tradycję, kulturę i tożsamość narodu (…) powinni tworzyć przeciwwagę dla tendencji do urynkowienia informacji, wiedzy i kultury, szerzyć wartości inne niż rynkowe. Powinni w istocie stać się siłą współfinansującą i promujący publiczny sektor oświaty, sztuki i kultury”. W tym kontekście media mogą więc kreować obraz kultury zgodnie, bądź niezgodnie ze „społeczną potrzebą”. W obu wypadkach jest to obraz uproszczony, sprowadzający ją do sfery wartości tzw. kultury wysokiej. Taki wizerunek kultury wywołuje uczucie pewnego dysonansu: odbiorca z zewnątrz może nabrać przekonania, że skoro nie uczestniczy w wydarzeniach kulturalnych jest „niekulturalny”, że istnieje niejako poza „habitatem” kultury, co w myśl jej autotelicznego rozumienia jest niezgodne z prawdą. O uczestnictwie w kulturze, „byciu w kulturze”, decydują złożone czynniki.

Inną kwestią jest pytanie o wpływ medialnego wizerunku kultury na samą „kulturę”. Jest to także pytanie o społeczny wymiar skutków oddziaływania mediów, gdy te kreują uproszczony i instrumentalny obraz kultury. Gdzie wobec tego jest miejsce dla kultury? Relacje kultury i mediów są złożone, dając zarazem o nich negatywne pojęcie – przede wszystkim kreowany przez media obraz kultury jest niezgodny z jej autotelicznym, czyli będącym celem samym w sobie, przyjętym za wzór, statusem. Nie powinny one jednak, przesłonić pozytywnej roli mediów publicznych we wspieraniu i upowszechnianiu kultury. Media mają służyć i służą zaspokojeniu „demokratycznych, socjalnych i kulturowych potrzeb społeczeństwa”. Ogólnie w programie medialnym chodzi o to, aby prowadzić ku stwarzaniu warunków i przestrzeni, gdzie pomiędzy człowiekiem a kulturą nawiązałaby się trwała korespondencja.

Podczas pierwszej z planowanego cyklu debat, którą poprowadzi dyrektor CKM, prof. WSG dr Marek Chamot, chcemy zachęcać do wspólnego namysłu „nad prowadzeniem racjonalnej polityki kulturalnej”, do przyjrzenia się „instytucjom powołanym przez państwo do upowszechniania kultury, szczególnie w mediach publicznych”.

Czy dzisiejsza przestrzeń kulturalna, przestrzeń, w której tak ważną rolę odgrywają media, jest miejscem, w którym nawiązuje się trwała więź między odbiorcą a kulturą?

22 marca 2013, piątek, godz. 17.00
sala widowiskowa APK
ul. Królowej Jadwigi 14
Wstęp wolny.